Veri Görselleştirmede 5 Yaygın Hata
Öğrenmenin en iyi yolu hata yapmaktır. Yıllardır veri görselleştirme yapsanız bile bazen en deneyimli tasarımcılar bile çok basit hatalar yapabiliyorlar.Sıklıkla yapılan 5 hata şöyle oluyor.
1-Verinin Toplanmaması
Mantıksız bir hata gibi görünebilir ama maalesef sık yapılan hatalardan biri. Özellikle pasta ve çubuk grafik yaparken sıklıkla karşılaşmak mümkün. Tasarımcılar veriyi basitleştirmesi gerektirdikleri noktalarda bu tarz hatalar yapabiliyorlar. Özellikle pasta grafikte yüzdelerle uğraşırken sayı her zaman 100’e kadar olmalıdır. Grafikleri yayınlamadan önce tekrar kontrol edilmesi, toplanması, yüzdelerine dikkat edilmesi gereklidir.
Aşağıdaki örnek Fox TV’nin yüzde 193 gösteren pasta grafiğini görüyorsunuz.
2-Gereğinden Fazlasına Yer Vermek
Veri görselleştirme yapan gazeteciler için işin ilk aşaması, sahip oldukları verilerin basitleştirilmesi ve özetlenmiş şekilde sunulmasıdır. Çoğu zaman, fazla bilgiye yer vermek cazip gibi gözükse de aslında okunması zor, anlaşılması zor grafiklerden öteye gitmezler. Veriyi görselleştirmek çok veriyi en sadece, en anlaşılır şekilde sunmaktır.
Üzerinde çalıştığınız veri ne kadar karmaşık olursa olsun sizin onu en basit ve sade bir şekilde anlatmanız gerekir (eğer karşınızdaki detay bilgi talep etmediyse). Tablonuzu/grafiğinizi gereksiz detaylardan kurtarmalı ve özet sunmalısınız.
Veriler bir hiyerarşi ile sunulmalıdır. Örneğin – en yüksekten en düşük olanı öncelemek gibi. Hangi bilginin ekleneceğinin önceliğini iyi yapmak gerekiyor. Ana noktaları öne çıkarmıyor ise kullanacağınız veri, bu durumda kullanmanıza gerek yok. Kullanılan veriler daha iyi bir sıralama, filtreleme ile sunulabilir.
3-Görsel Dağınıklık
Veri Görselleştirmenin diğer önemli aşaması tasarım aşaması.Bu noktada tasarım önemli bir aşamadır. Seçilen ikonlar, renkler, yazı formatı daha daha pek çok detay görselleştirilen verilerin daha iyi okunmasına sürecinde büyük bir önem taşır.
Aşağıdaki örnekte olduğu gibi hem parti logoları, hem parti isimleri yer alıyor. Fazlasıyla dikkat dağınıklığı yaratan bir tasarım var. Seçilen arka fon da görsele dağınıklık katmış.
4-Yanlış Ölçekler
Eksenlerin neyi ima ettiği ve eksende hangi değerlere karşılık geldikleri oldukça önemlidir.
Aşağıdaki görselde sağdaki grafiğe bakacak olursanız, iki veri arasında büyük bir fark var gibi görebilirsiniz. Fakat böyle bir görünüme sebep olan şey, aslında grafiğe oldukça dar bir aralıktan bakıyor olmanız. Eğer ölçeği, sizin gerçek aralığınıza oturtursanız, aynı grafiği soldaki gibi görebilirsiniz. Grafikler incelenirken eksenin ne olduğu ve verilerin hangi değerlere karşılık geldiği oldukça önemlidir. Aradaki fark incelenecekse, neyi aradığınıza dikkat etmeniz gerekiyor.
5-Veriyi Görselleştirmek İçin Yanlış Formatı/Grafiği Seçmek
En çok hata yapılan konulardan biri verinin yanlış grafik türü ile sunulması. Örneğin yıllar bazında satış adetlerini pasta grafik ile göstermek veriyi okuyan kişi açısından yıllık trendi görmesini imkansız hale getirecektir. Veri Görselleştirme Kataloğu kullanılarak ve örnekler incelenerek bu hatalar önlenebilir.
Sütun Grafiği (Bar Chart) : En sık kullanılan gösterim yöntemi. Her tür veriyle birlikte kullanılabilir.
Çizgi/Alan Grafiği (Line/Area Chart) : Tarih bazında (gün/ay/yıl) değişimi ve ilerlemeyi göstermek için kullanılır. Gerektiğinde aynı grafik içerisinde hem sütun hem çizgi grafiği gösteren çift eksenli kullanım yapılabilir.
Pasta Grafiği (Pie Chart) : Yüzdesel dağılım göstermek için kullanılır. Eğer gösterilecek kırılım 5’ten fazlaysa ve değerler birbirine yakınsa tercih edilmez, onun yerine sütun grafiği kullanmak daha uygun olur. Son zamanlarda pasta grafiği yerine daha modern bir görünümü olan donut grafiği (doughnut chart) kullanılmaktadır.
