Üsküdar Üniversitesi İletişim Fakültesi’nde Uygulamalı Veri Gazeteciliği Atölyesi Düzenlendi
Sadettin Demirel, Veri Gazeteciliği Projeleri üretirken yaşadığı tecrübeleri anlatırken/ Mart 2016/Üsküdar Üniversitesi
Veri Gazeteciliği eğitmeni, gazeteci Pınar Dağ koordinatörlüğünde Üsküdar Üniversitesi İletişim Fakültesinde uygulamalı veri gazeteciliği atölyesi düzenlendi.
Üsküdar Üniversitesi Nermin Tarhan Konferans salonunda atölyenin ilk kısmında Pınar Dağ veri haberciliği ve açık veri neden önemli hale geliyor sunumu ve Kadir Has Üniversitesi 4. sınıf yeni medya bölümü öğrencisi Sadettin Demirel’de veri odaklı proje üretimini karşılaştığı zorluklar üzerine düşüncelerini paylaştı.
Atölyenin ikinci bölümünde ise iletişim fakültesi öğrencileri ile veri toplama, veri kazıma ve veri temizleme pratiği yapıldı.
“Wikileaks gibi bilgi sızıntıları veri güdümlü gazeteciliği alanını oluşturdu “
Atölyenin ilk bölümünde açık veriyi ” herkes tarafından ücretsiz ve özgürce kullanılabilen, yeniden kullanılabilen ve dağıtılabilen veri olarak tanımlayan Pınar Dağ, açık verinin veri güdümlü gazeteciliğin itici gücü olduğunu dile getirdi. Ayrıca veri odaklı gazetecilik disiplini için wikileaks belgelerinin önemine değinirken , wikileaks öncesinde (2011 yılından önce) veri gazeteciliği terimi dahi kullanımda olmadığını, wikileaks, swissleaks gibi bilgi / veri sızıntılarının bu alanın oluşmasında büyük pay sahibi olduğunu söyledi. Wikileaks sızıntısı sonucu elde dilen veri ile oluşturulan çalışmalardan biri olan “Irak Savaşı Günlükleri*” örnek olarak incelendi.
“Veri Gazeteciliği Yüksek Kamu Yararı İçermeli”
Açık veri farkındalığının artması için devlet kurumlarının veri tabanlarını vatandaşlarına, gazetecilere, sivil toplum kuruluşlarına açması gerektiğini belirten Pınar Dağ, bu sayede yönetimde sivil iradenin ve sivil denetimin artacağını, şeffaf devlet yönetiminde açık verinin önemli bir role sahip olduğunu dile getirdi. Açık veri gazeteciliğiyle aynı zamanda kamu yararı yüksek proje ve politikalar üretilebileceğine değinen Pınar Dağ, veri gazeteciliğinin yüksek kamu yararı içermesi gerektiğini vurguladı.
“Türkiye’de nitelikli veri eksikliği var”
Pınar Dağ’ın sunumu sonrası Kadir Has Üniversitesi 4. sınıf öğrencisi Sadettin Demirel veri güdümlü proje üretiminde karşılaştığı zorluklardan bahsetti. Türkiye’de özellikle lokasyon verileri alanında büyük bir eksiklik olduğunu, Türkiye haritası üzerinde yapılacak herhangi bir görselleştirme çalışmasında coğrafi verilere yerel kaynaklardan değil ancak alternatif yabancı kaynaklardan ulaşılabildiğini dile getirdi. Türkiye de bir çok alanda özellikle makine okunabilirliği olan, açık veri lisanslı, güncel, dijital ve çevrim içi olarak ulaşılabilen niteliklere sahip verilere ulaşılamadığını belirtti.
“Veri Toplama ve Kazıma İşlemi Yapıldı”
Atölyenin ikinci kısmında ise Üsküdar Üniversitesi bilgisayar laboratuvarında atölyeye katılan öğrencilerle veri toplama ve veri kazıma pratiği yapıldı. İlk olarak katılımcılar 3’erli ve 4’erli olmak üzere 6 gruba ayrıldı. Ve her grup veri toplayacağı konuyu kendisi belirledi. seçilen konuların bir kaçı; hayvan hakları kategorisinde yürütüle change.org kampanyaları, toplu taşıma ulaşım sisteminin engelli vatandaşlara göre entegre olup olmadığı ve Türkiye’de kadına yönelik şiddet olaylarıydı. Gruplar kendi içinde üzerine çalışacakları konu üzerinde beyin fırtınası yaptı, ulaştıkları verinin niteliğini, güncel olup olmadığını, açık veri olup olmadığını tecrübe etti. Sonrasında bulunan verileri bir web veri kazıma aracı olan import.io ile kazıma pratiği yapıldı. Atölyenin son kısmında ise yapılandırılmış veri seti ile füzyon haritası çalışması yapıldı.
Kaynaklar:
Pınar Dağ’ın sunumu buradan ulaşabilirsiniz
Sadettin Demirel’in sunumu buradan ulaşabilirsiniz
Atölyenin çevrim içi bölümüne buradan ulaşabilirsiniz
Konferans ve minik atölyenin program detayına ise buradan ulaşılabilirsiniz.
Simon Rogers’ın Irak Savaşı Günlükleri çalışmasına buradan ulaşabilirsiniz