Solo Proje|’Pazara Android hükmederken, ücretsiz oyunlar daha çok tercih ediliyor’
Türkiye’de Mobil Oyun Pazarı ve Oyuncu Profili
Hazırlayan: Sadettin Demirel – Kadir Has Üniversitesi Halkla İlişkiler Bölümü Öğrencisi
Oyun eski dönemlerden bugüne insanoğlunun eğlenme, öğrenme ve keşfetme süreçlerinin hem aracı hem de sonucu olarak insanlık tarihinde var olagelmiştir. İnsanoğlunun bitmek bilmez yaratıcılığı ve eğlenme arzusu oyun kavramanı zenginleştirmiş. İnsanoğlunun ihtiyaçları doğrultusunda oyun olgusu günümüzde dev getirileri olan bir sektöre dönüşmüştür.
İşte bu yazımda son yıllarda elimizden düşüremediğimiz, yeri geldiğinde dalıp gittiğimiz, yeri geldiğinde de bağımlısı olduğumuz oyunların üretildiği mobil oyun endüstrisini mercek altına alacağım.
“Mobil teknoloji ile şahlanan oyun endüstrisi”
Dokunmatik akıllı telefonların hayatımıza girişiyle cihazlarda ekran büyüklüğü daha göze çarpar hale geldi ve ekran büyüklüğüne önem veren markalar daha çok tercih edilmeye başlandı. Hedef kitlenin mobil cihazlarda daha çok alan ve özgürlük istemesi cihaz üreticilerini harekete geçirdi. 2000’lerde rağbet gören kapaklı telefonlar yerini çoklu dokunmatik ve üstün kamera özellikleri olan cihazlara bıraktı. Öyle ki bu da yetmedi ekran boyutu cep telefonu tercihinde bir numaralı özelliklerden biri oldu. Örnek olarak Amerikan teknoloji devi Apple’ın akıllı telefonlarının dizaynında ekran boyutuna önem vermeye başlaması ve pazarlama stratejisini bu yönde değiştirmesini verebiliriz.
Cihazlarda ekran boyutunun önemli hale gelmesiyle ve 4 – 7 inçlik cihazların üretilmesi telefonun küçülüp cebe girmesiyle başlayan serüveninde yeni bir köşe taşı haline geldi.
Bu değişim sadece ekran boyutuyla sınırlı kalmadı, ekran boyutunu donanım ve performans konusunda masaüstü ve dizüstü bilgisayarlarla rekabet edecek mobil cihazlar izledi. Bu durum oyun geliştiricileri harekete geçirdi. Mobil cihazlar oyun endüstrisinin itici gücü haline geldi. Öyle ki Newzoo araştırma şirketi verilerine göre 2015 yılında dijital oyun sektörünün büyüklüğü (ilk 100 ülkenin toplam dijital oyun gelirleri baz alınarak) 91 Milyar Dolar, mobil oyun sektörünün ise 2014’ün ilk çeyreği itibariyle 26 Milyar Dolarlık bir büyüklüğe sahip olduğunu görüyoruz. 2017 yılında ise mobil oyun sektörünün 40 milyar dolarlık bir büyüklüğe ulaşacağı tahmin ediliyor. Bu bilgiler ışığında mobilin dijital oyun pazarında yavaş yavaş hakimiyetini artırdığını söyleyebiliriz.
“Pazar hacmi 2020’de 200 milyon dolar olarak öngörülüyor “
Türkiye, Newzoo pazar araştırma şirketi 2015 verilerine göre dünyada dijital oyun sektöründe en yüksek gelire sahip ülkeler arasında yarım milyon dolar pazar hacmiyle 16. sırada bulunuyor. Newzoo’nun 2013 yılı Türkiye’deki dijital oyun sektörü üzerine hazırladığı raporda Türkiye’de 16 – 50 yaş aralığında 22,5 milyon oyuncu olduğunu görüyoruz. 22,5 milyon kişinin 15 milyonu masaüstü yada diz üstü cihazlarından oyun oynarken 16.5 milyonu ise oyun oynamak mobil cihazlarını tercih ediyor.
Google’ın 2015 Tüketici Barometresi verilerine göre Türkiye nüfusunu akıllı telefon kullanımı 2012′ de % 14’ken 2015′ de % 56’lılık bir sıçrama yapmış.
Aynı araştırmanın sonuçlarına göre akıllı telefon kullanan kitlenin % 53’ü mobil cihazlarıyla oyun oynuyor. Bu oranın Çin’de % 50 Amerika’da %39, İngiltere’de % 29 olduğunu hatırlatmak da fayda var.
Global İstatistik Portalı Statista’nın dijital pazar verilerine göre ise Türkiye’de ki mobil oyun pazar hacminin 2014’te 93 milyon dolarken , 2015’te 123 milyon dolara yükseldiğini görüyoruz. Önümüzdeki 5 yıla dair öngörülere dayanarak mobil oyun sektörünün iç pazarda hızlı bir büyüme potansiyeline sahip olduğunu söyleyebiliriz.
Ayrıca grafikte sonraki yıllarda mobil oyun oynayan kişi sayısında artış olacağı da öngörülüyor. Statista’nın mobil oyun oynayan kişilerin cinsiyet ve yaş gruplarına göre dağılımın baktığımızda da:
Mobil platformda erkek nüfusun daha çok oyun oynadığını ve oyun oynayan hem erkek hem de kadın nüfusun yıldan yıla arttığı ve artacağı öngörüsüyle karşılaşıyoruz.
Mobil oyun oynayan yaş gruplarında ise özellikle genç ve orta yaş nüfusun ağırlıklı olduğu görülse de gelecek yıllarda diğer yaş gruplarında da mobil cihazında oyun oynayanların sayısının artacağı öngörülüyor.
Bu üç ayrı kaynaktan edindiğim veriler ışığında ülkemizdeki mobil oyun sektörünün geliştiğini, gelecek yıllarda pazar hacminin genişleyeceğini ve bu sektörü yakından takip eden canlı, aktif bir kitlenin var olduğunu söyleyebiliriz.
Diğer yandan mobil oyun sektörüne dair görüşlerimi farklı ve fazla sayıda kaynaklarla desteklemiş olsam da bu üç kaynak genelde öngörü ve tahmine dayanıyor. Bu yüzden hem oyun oynayan kitleyi daha ayrıntılı analiz etmek ve hem de daha doğru çıkarımlarda bulunmak için Türkiye’de mobil oyun sektörü ve oyuncu profili üzerine Kadir Has Üniversitesi Yeni Medya ve Halkla İlişkiler bölümü öğrencilerini kapsayan kantitatif bir araştırma yaptım..
Veri Gazeteciliği dersi kapsamında yaptığım bu araştırmada anket veri toplama tekniğini kullanarak yerli oyuncu profili ve oyun pazarı hakkında ilginç bilgilere ulaştım.
(13 soruluk anketin katılımcılarını ağırlıklı olarak yeni medya ve halkla ilişkiler bölümü öğrencileri oluşturuyor. Katılımcı profilini zenginleştirmek adına anket ekşi sözlük ve altyazı.org gibi forum sitelerinde de paylaşıldı. Anketi 120 katılımcı cevapladı. Anket online olarak Google form aracılığıyla 15 – 17 Aralık tarihleri arasında yapıldı.)
Katılımcılardan 64 kişi 18- 25, 41 kişi 25 -35, 14 Kişi de 35 -50 yaş aralığında yer alırken Katılımcıların 99’unu Erkekler 20’sini de kadınlar oluşturuyor.
Katılımcıların % 85’i mobil cihazıyla oyun oynadığını kabul ederken % 15’i ise oyun oynamadığını dile getirmiş.
“Pazara Android hükmederken, ücretsiz oyunlar daha çok tercih ediliyor”
Örneklemin % 70’i Android işletim sistemi kullanırken % 29.7’si IOS, % 0,8’i de Windows işletim sistemi kullanıyor.
Android’in dünya genelinde olduğu gibi bu ankette de mobil cihazlarda işletim sistemi pazarını domine ettiğini görüyoruz.
Akıllı telefonlarında oyun oynayan katılımcıların günlük ortalama mobil oyun sürelerine baktığımızda genelde 1 – 2 saati bulduğunu görüyoruz. Bu nedenle katılımcıların genelde gün içindeki küçük molalarda oyun oynamaya vakit bulduklarını söyleyebiliriz.
Bir diğer tabloda ise mobil cihazlarında oyun oynayan katılımcıların daha çok ücretsiz ve Clash of Clans ve Candy Crush Saga gibi kendi alanında klasikleşmiş (100 milyon indirme sınırını aşmış) strateji ve bulmaca oyunlarını tercih ettiğini görüyoruz.
Öyle ki katılımcılarının çoğunun mobil oyun sektöründe para harcamamasının sürpriz olmadığını görüyoruz. Katılımcıların % 61’i hayatında hiç mobil oyun satın almazken, % 38’inin oyun zevki için elini cebine atmaktan çekinmediği gerçeğiyle karşılaşıyoruz.
“Katılımcılar yerli mobil oyunlar hakkında gereken farkındalığa sahip değil. ”
Katılımcıların büyük çoğunluğu mobil oyun sektöründeki yerli oyun geliştiricileri konusunda farkındalığa sahip, yerli mobil oyunları ve geliştiricilerini yakından takip ediyor.
Fakat, “bildiğiniz yerli bir mobil oyun” sorusuna cihazlarında oyun oynadığını belirten 99 katılımcının sadece 44’ünün cevap vermiş. Bu veri bir önceki veriyle çelişmekle beraber katılımcıların yerli mobil oyunlar konusunda istenen farkındalığa sahip olmadığını gösteriyor.
Soruyu cevaplayanların büyük çoğunluğunun 1010! , Manuganu ve Traffic Racer gibi bulmaca, atari ve yarış oyunları konusunda bilgi sahibi olduğunu söyleyebiliriz.
Sonuç olarak iç pazarda genç yaştan hem kadın hem de erkek oyuncuları görmek mümkünken, Android cihazların pazarda lider konumda olduğunu görüyoruz. Genelde 1 ila 2 saatini mobilde oyun oyun oynayarak geçiren katılımcılar daha çok ücretsiz ve yabancı oyunları tercih ediyor. Katılımcıların çoğu yerli oyunlara dair yeterli farkındalığa hatta bilgiye sahip değil. Bu bulgular ışığında şimdilik yerli sektör için en büyük problemin bilinirlik ve farkındalık olduğunu söyleyebiliriz.
Mobilde yerli girişimlerin durumu ne?
Mobil platformların her ikisinde hem IOS hem de Android markette yerli geliştiricilerin ülke dışında da yüksek indirilme ve oylanma sayılarına ulaşmış oyunları bulunuyor.
Yerli mobil oyunlarda bir diğer dikkat çeken nokta ise Apple uygulama dükkanında yer alan bir çok uygulama (damsız girilmez) doğrudan satın alma seçeneğiyle tüketiciye sunulurken, aynı oyunlar android markette uygulama içi satın alma seçeneğiyle (freemium) ücretsiz olarak sunuluyor.
Özellikle android marketi baz alarak yerli mobil oyun sektörünü daha iyi anlamak ve bu bağlamda yapılan girişimleri daha doğru analiz etmek adına Google Play Android marketin sunduğu uygulama indirme sayısı, alınan toplam oy gibi istatistikleri kullanarak belirli bir çerçeve çizmek istedim.
(Yerli oyunlara yer verdiğim bu katalog çalışmam da IOS platformunda uygulama hakkında detaylı istatistiklere yer verilmediğinden Android marketteki yerli uygulamalarla sınırlı tuttum.)
Seçtiğim yerli mobil oyunlar:
İlk olarak 25 uygulamanın indirilme verilerine baktığımızda yüz milyon indirmeyle Traffic Racer yarış oyunun 1. sırada olduğunu görüyoruz. Traffic Racer’ı ise Real Basketball, Manuganu, 1010! gibi spor, atari ve bulmaca oyunları izliyor. Android markette yüz milyon indirmeye sahip yerli bir oyunun yer alması bu sektör de yerli girişimciler için umut vaat ediyor diyebiliriz.
İndirme verilerini incelediğimiz bu 25 oyunun oylama istatistikleri ise yerli girişimciler için umut vaat eden bir başka unsur, öyle ki uygulamaların bir çoğu oyuncular tarafından 5 yıldızla ödüllendirilmiş. Bu da yerli oyun geliştiricilerin bu oyunlarla beraber kendi hedef kitlesini oluşturmaya başladığını gösteriyor.
İndirilme ve oylanma istatistiklerine göre seçtiğim bu 25 mobil oyunu dahil olduğu kategoriye göre incelediğimizde, özellikle masa oyunları kategorisinde yerli oyunların kendinden daha çok söz ettirdiğini görüyoruz. Masa oyunlarını ise aksiyon, yarış, atari ve bulmaca kategorisindeki oyunlar izliyor.
Bu bağlamda bir çok yerli girişimlerin (Peak Games, Mobilecraft) farklı kategorilerde birden fazla oyuna sahip olduğunu görüyoruz. Yerli Oyun geliştiricilerinin analiz edildiği bu tabloda da hem bireysel hemde kurumsallaşmış oyun geliştiricilerini görmek mümkün.
Sonuç olarak, mobil oyun pazarında farklı oyun kategorilerinde yerli girişimlere ve canlı, aktif bir hedef kitleye sahibiz. Fakat yerli girişimleri Android, IOS platformlarına konsol ve pc kalitesinde oyun sunan çok uluslu yabancı oyun firmalarıyla karşılaştırdığımız da hem gelir hem de farkındalık açısından ülke olarak alt sıralardayız. Yerli girişimcilerimizin 100 milyon indirme sınırını aşan sadece bir uygulamaya sahip olması, ülke olarak uygulama indirme istatistiklerinde dünya genelinde 7. sırada olmamız mobil oyun sektöründe ülkemizin üreticiden ziyade tüketici bir ülke konumunda olduğunu gösteriyor.
Açıkçası bu durumu bir çok nedenle açıklayabiliriz ama kanaatimce en büyük neden mobil girişimlerin devlet politikalarıyla desteklenmemesinden kaynaklanıyor. Çünkü mobil oyun sektörüne yönelik devlet kuruluşlarında ve sivil toplum örgütlerinde mobil oyun adı altında herhangi bir veri bulunmuyor. Ayrıca oyun geliştiricilerin kendi imkanlarıyla sektörü desteklemek adına kurduğu örgütlerde bir elin parmaklarını geçmiyor. Bu yüzden mobil sektör devlet politikaları ve finansal yardımlarla desteklenmeli; sektörü ayakta tutacak, devlet politikalarını denetleyecek, bir baskı grubu oluşturacak sivil toplum kuruluşları da daha örgütlü ve kapsamlı hale getirilmelidir
Kaynaklar
Uyarı: yüzde değerler yabancı dili destekleyen araçlar kullanıldığı için değerlerin arkasında (20%) kullanılmıştır.
Veri Setleri
https://drive.google.com/folderview?id=0Bxz1Zy_R9wbOZlc5WThmTXJfd2c&usp=sharing
Örneklem Bilgisi
(Örneklem hesaplamada yeni medya (120) ve halkla ilişkiler bölümü (120) öğrencilerini evren olarak kabul ettik. Güven düzeyini %95 ve sapma payını % 7 olarak aldığımızda örneklem genişliğimiz: 109 kişidir. Kaynak: http://hesaplabakalim.com/pazar-arastirmasi-icin-orneklem-buyuklugu-hesaplama).
İncelediğim 25 Yerli Mobil Oyun
Iphone Ekran Boyutu Çelişkisi Üzerine Bir Yazı
http://www.zdnet.com/article/the-iphone-6-screen-size-dilemma-4-7-inch-or-5-5-inch/
Günümüzde Üretilen Akıllı Telefonların Analizi
http://www.productchart.com/smartphones/
Newzoo 2015 Yılı Global Oyun Pazar Raporu
http://www.newzoo.com/free/rankings/top-100-countries-by-game-revenues/
Newzoo Global Mobil Oyun Gelirleri Öngörü
http://www.newzoo.com/insights/global-mobile-games-revenues-top-25-billion-2014/
Newzoo 2013 Yılı Türkiye Oyun Pazarı İnfografik
http://www.newzoo.com/infographics/infographic-the-turkish-games-market/
AppAnnie 2014 Android Market Raporu
https://fortunedotcom.files.wordpress.com/2014/11/app+annie+special+report+google+play+2014.pdf
IDC 2015 Yılı Akıllı Telefon İşletim Sistemi Verileri
http://www.idc.com/prodserv/smartphone-os-market-share.jsp
Statista 2015 Mobil Oyun Sektörüne Dair Öngörüler:
http://www.statista.com/outlook/211/113/mobile-games/turkey#
Google Türkiye 2014 / 15 Tüketici Barometresi İstatistikleri:
https://www.consumerbarometer.com/en/trending/?countryCode=TR&category=TRN-NOFILTER-ALL
Yerli Mobil Oyunları Tespit Etmek İçin Bu Kaynaklardan Yararlandım:
http://blog.tamindir.com/en-iyi-10-turk-yapimi-android-oyunu_8738/
http://www.yerliteknoloji.net/en-cok-indirilen-turk-yapimi-mobil-oyunlar.html
http://onedio.com/haber/turk-yapimi-android-oyunlari–283921
http://t24.com.tr/haber/turkiye-oyun-oynamada-dunya-birincisi,301947
Yararlandığım diğer yabancı kaynaklar:
https://www.appannie.com/indexes/all-stores/rank/games/?month=2015-10-01&country=TR
https://www.appannie.com/indexes/all-stores/rank/overall/?_ref=header
Geri bildirim: İzmir Açık Veri ve Veri Gazeteciliği Atölyesi Çevrim içi Ders Bölümü (12 -19 Şubat) | Açık Veri ve Veri Gazeteciliği Derneği
Geri bildirim: Erzincan Açık Veri ve Veri Gazeteciliği Atölyesi Çevrim içi Ders Bölümü (4-11 Mart) | Açık Veri ve Veri Gazeteciliği Derneği
Geri bildirim: Veri Görselleştirme Aracı Olarak Silk | Sadettin Demirel
Geri bildirim: Veri Görselleştirme Aracı Olarak Silk – Açık Veri ve Veri Gazeteciliği