GIJN’nin Metan Araştırma Rehberi: İklim Değişikliğiyle Mücadelenin Anahtarı!
Küresel Araştırmacı Gazetecilik Ağı (GIJN)
Gazetecilik için metan kaynaklarına ihtiyaç giderek artıyor. İklim bilimcilerine göre, metan emisyonlarını azaltmak iklim değişikliğiyle mücadelenin en hızlı ve tek yolu. En bol bulunan ikinci sera gazı (karbondioksitten sonra) olan metan emisyonları hızla artıyor ve yeni zirvelere ulaşıyor.
GIJN’nin metanla ilgili tam kılavuzunun bu özeti, araştırmacı gazetecilerin belirli metan emisyonu kaynaklarını belirlemelerine ve şirketleri ve ülkeleri sorumlu tutmalarına yardımcı olmak için hazırlanmıştır.
Hazırladığımı ve detaylandırdığımız bölümler şöyle:
Metan emisyonlarının neden önemli olduğuna dair arka plan ve mevcut veri kaynaklarının durumu.
Metan ölçüm sistemleri neden kusurlu ve nasıl araştırılır?
Yerde ve gökte metan yayıcılar nasıl bulunur?
Şirketlerin açıklamaları ve taahhütleri nasıl araştırılır.
Ülkeleri emisyonlarından ve taahhütlerinden nasıl sorumlu tutarsınız.
Aşağıda yoğunlaştığımız bazı bölümleri paylaşıyoruz:
Verileri Sorgulamak
Bilim insanları arasında metan emisyonlarının rutin olarak eksik sayıldığı veya gözden kaçırıldığı konusunda geniş bir fikir birliği var. Bu, ölçümün kendisini araştırmak için önemli bir konu haline getirir.
Metan emisyonları hakkında birkaç temel bilgi kaynağı mevcut. Genel metan emisyonları hakkında bilgi Paris merkezli hükümetler arası bir kuruluş olan Uluslararası Enerji Ajansı (IEA). Ajansın güncellenen Metan Takipçisi 2022 platformu ve izlemeye açık. Ülkelere göre veriler, emisyonlar hakkında bilgi sağlayan IEA’nın Metan İzleyici Veritabanından erişmek mümkün ve “azaltma potansiyeli” olan konulara yönelik tahminleri yapmak da mümkün.
Araştırma/haber fikirleri:
*Ülkenizin emisyonu nedir?
*Nereden geliyor?
*Ölçümler doğru mu?
Ulusal metan emisyonları verileri, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (UNFCCC) uyarınca ulusal hükümetler tarafından BM İklim Değişikliği’ne sunulur.
Gelişmiş ülkeler, sera gazı emisyonları hakkında Ulusal Envanter Raporları (NIR’ler) adı verilen yıllık raporlar sunmakta. (UNFCCC sitesinde Ulusal Envanter Gönderimleri 2021’e bakabilirsiniz). Gelişmekte olan ülkeler, emisyon verilerini Bienal Güncelleme Raporlarının (BUR’ler) bir parçası olarak sunarlar.
Metan emisyonları ölçümündeki kritik bir nokta var o da her ülkenin tahminlerini yapmak için farklı metodolojileri kullanmakta özgür olması. Bu da verileri şüpheli hale getirir.
Hükümetler tarafından toplanan metan emisyonu verileriyle ilgili bir diğer temel sorun, bunların gerçek ölçümlere değil, tahminlere ve denklemlere dayanmasıdır. Bazı ülkeler bu sorunla ilgili yasalar çıkarıyor.
Metan Sızıntılarının İncelenmesi
Özellikle doğal gaz ve petrol üretiminden kaynaklanan metan emisyonlarının kaynakları açığa çıkabilir. Algılama için kızılötesi kameralar ve uydular gerekir, bu da uzmanlarla işbirliğinin gerekli olduğu anlamına gelir. GIJN, olası metan yayıcıların sahada araştırılması için muhabirlerle birlikte çalışmaya istekli, kızılötesi kameralara sahip iki çevresel grup belirledi.
Araştırma/haber fikirleri:
*Sızıntıları tespit edebilen kızılötesi kameralara sahip gruplar veya bilim insanlarıyla çalışın.
*Artan sayıda kaynaktan uydu görüntüleri elde etmeye bakın.
Temiz Hava Görev Gücü (CATF), tüm Avrupa’daki petrol ve gaz tesislerinden kaynaklanan emisyonları belgeledi ve diğer bölgelere yayılmak istiyor. İşte projenin YouTube açıklaması ve kızılötesi (OGI) teknolojisinin kullanımına ilişkin bir açıklama mevcut.
Bir CATF kamera operatörüyle çalışmak isteyen gazeteciler Rowan Emslie ile iletişime geçmelidir.
Kızılötesi kamera özelliğine sahip ve gazetecilerle iş birliği yapmaya istekli başka bir STK ise Earthworks. İlgilenen gazeteciler Justin Wasser veya Josh Eisenfeld‘e ulaşmalı.
Uydu görüntülerine dayalı emisyon bilgileri için ticari kaynaklar da var. Sınırlı bilgileri ücretsiz olarak sağlayan ve indirimler sunabilen birkaç şirket.
Geofinancial Analytics, 100.000’den fazla enerji üreticisine metan emisyon derecelendirmeleri sağlayan ve şu anda Kuzey Amerika’ya odaklanan yeni bir MethaneScan Data Lake dahil ürünleri olan bir ABD şirketidir. Veri setleri ve haritalar, kâr amacı gütmeyen kuruluşlara ve cepleri olmayan gazetecilere %50 indirimli (ayda 1.000 ABD Doları) olmakta.
Veri analitiği şirketi olan Kayrros, ara sıra basın bültenleri yayınlar veya bulguları konusunda muhabirleri uyarır. Bir şirket yöneticisi, Bloomberg’in Kayross veri tabanını açmak için sözleşme imzaladığını ve bu seçeneğin başkalarına açık olduğunu söyledi.
GHGSat ayrıca bazen kendi uyduları tarafından tespit edilen metan emisyonları hakkında bilgi veriyor.
Avrupa Uzay Ajansı ve Hollanda Uzay Araştırmaları Enstitüsü SRON‘dan emisyon bulgularının periyodik açıklamaları da geldi.
Bilgi paylaşma yetkisine sahip birkaç yeni kaynak mevcut ama bazıları için 2023’ü beklemek gerekiyor.
Carbon Mapper, ABD uzay ajansı NASA tarafından geliştirilen teknolojiyi ve 2023’te fırlatılması planlanan kendi metan algılama uydularından gelen verileri kullanmayı vaat eden ABD’li kar amacı gütmeyen bir konsorsiyumdur.
MethaneSAT, Çevre Savunma Fonu’nun (EDF) bir yan kuruluşu tarafından geliştiriliyor ve 2022 sonbaharında piyasaya sürülmesi planlanıyor.
Uluslararası Metan Emisyonları Gözlemevi (IMEO), Avrupa Birliği ve BM Çevre Programı tarafından şirket verilerini, uydu teknolojisini ve bilimsel çalışmaları kullanarak emisyonları izlemek için kurulmuştur.
Project Astra, “petrol ve gaz üretim bölgesindeki [metan] emisyonlarını izleyecek” bir yer sensörleri ağı kurmayı planlayan bir ABD projesidir.
Dünya Bankası’nın Küresel Gaz Flaring Azaltma Ortaklığı (GGFR) tarafından hazırlanan 2021 raporuna göre, Global Gas Flaring Explorer, “küresel gaz yakma verilerini haritalayacak ve 2022’de kamuya açık olacak yeni ve geliştirilmiş web tabanlı bir uygulamadır”.
Fotoğraflar, emisyonlar hakkında bilgi için tek potansiyel kaynak değildir.
İşte başka ipuçları:
*Düzenleyiciler tarafından tutulan kamuya açık belgeleri arayın,
*Bu alanda çalışan yerel bilim insanları ve STK’larla arkadaş olun, çok sayıda araştırma yapılıyor
*petrol ve gaz tesislerindeki ve diğer potansiyel emisyon sahalarındaki işçilerle konuşun.
Gözlemlenen emisyonların kaynaklarından yorum istemek standart gazetecilik sürecidir ancak cevaplar anlaşılmaz ve göz korkutucu olabilir.
Sorumlular, emisyonların yasal veya normal çalışma prosedürleri olduğunu söyleyebilir. Bu ifadeler doğru olabilir ve doğrulanması zor olabilir. Hem yerel hem de ulusal hükümetlerin düzenleyicilerine ve bilgili STK’lara başvurmak en iyi seçenektir. Diğer potansiyel kaynaklar, yakınlarda oturanlar, sektör uzmanları ve ayrıca araştırılan şirketin çalışanları veya eski çalışanlarıdır.
Kurumsal Emisyonların – ve Tutulmayan Vaatlerin İncelenmesi
Birçok şirket metan emisyonları konusunda şeffaf olmaktan uzaktır ancak daha fazlasını ifşa etme ve daha az emisyon yapma konusunda artan bir baskı altındalar. Yükselen beklentiler, iş dünyasının gazetecileri daha fazla soru sormaya teşvik etmeleri yönünde.
Metan emisyonlarının yaklaşık üçte birinden sorumlu olan petrol ve gaz endüstrisi, üzerinde durulması gereken en önemli sektördür. Hepsi değil, çoğu şirket emisyonlarını rapor ediyor ve bunları bildirme şekilleri zor olabiliyor.
Araştırma/haber fikirleri:
*Dikkatinizi ana sektörlere odaklayın.
*Bilinen veya tahmini emisyon seviyelerini sorun.
*Spesifik emisyon hedefleri ve azaltma çabaları hakkında bilgi alın.
*Ölçümün karmaşıklığı, sorgulamaya karşı bir kalkan oluşturur, ancak aşılmaz değildir. Bunu aşmak için iklim değişikliği konusunda akademik ve STK uzmanlarına ve muhtemelen kurumsal bekçilere ve yatırımcılara danışmak en iyisidir. Ve şirketlerden açıklama istemek.
Metanla ilgili kurumsal açıklamalar, metan bulunduğunda, genellikle şirket web sitelerinde “sürdürülebilirlik” raporlarında yer alır. Bazı kurumsal açıklamalar, birleştirilmiş bir biçimde, kar amacı gütmeyen bir kuruluş olan CDP‘nin sitesinde mevcuttur.
Bir emisyon kaynağı alevlenmedir, yanıcı atık gazların yanması yani.
Dünya Bankası’nın Sıfır Rutin Alev Alma girişimi (ZRF), hükümetlerin ve petrol şirketlerinin alevlenmelerini halka açık bir şekilde rapor etmelerini sağlıyor. Ülkeler ve şirketler tarafından bildirilen alevlenme verileri ZRF web sitesinde yayınlanmaktadır.
Petrol ve gaz sektöründe emisyon raporlaması hakkında daha iyi kurumsal raporlamayı kolaylaştırmak için çeşitli çabalar devam etmekte.
Petrol ve Gaz Metan Ortaklığı (OGMP), dünya petrol ve gaz üretiminin %30’unu temsil eden 74 büyük şirketin üye olduğu bir girişimdir. Çeşitli BM kurumları ve EDF katılıyor. Verilerle ilgili ilk rapor Kasım 2021’de yayınlandı.
Petrol ve Gaz İklim Girişimi (OGCI), rapor sağlayan bir endüstri girişimidir. Bazı petrol ve gaz şirketlerinden oluşan bir konsorsiyum, en iyi uygulamaları ortaya koyan Metan Yol Gösterici İlkeleri’ni oluşturdu.
Kurumsal metan emisyonlarını raporlamaya gelince, şu sorularla başlamak iyi bir başlangıç olacaktır:
*Metan emisyon seviyeleri nedir?
*Yükseliyor mu düşüyor mu ve ne kadar?
*Rakam nasıl hesaplanıyor?
*Kurumsal çalışmaların standartlara uymaları için tasarlanmış doğrulama politikları mevcut. Şirketler için meşru bir sorgulama hattı da, bu tür doğrulama çabalarına katılıp katılmayacakları yönünde. Ek olarak, şirketlere metan düzenlemesi ile ilgili olarak önerilen hükümet politikalarına ilişkin konumlarını sormak açıklayıcı olabilir.
Metan emisyonlarını azaltma sözü veren şirketlerin sayısında belirgin bir artış oldu. Ancak taahhütlerinin ayrıntıları o kadar net olmayabilir ve taahhütlerinin yeterliliği çok tartışılan bir konu.
Taahhütlerin özellikleri ve mekanizmaları hakkında bilgi arayın. Bazı öneriler:
*Belirtilen azaltma hedefleri genellikle 10 veya 20 yıl gibi uzun dönemler için olduğundan, kısa vadeli ve orta vadeli hedefler hakkında sorun.
*Her zaman açıklanmayan planın tam olarak nasıl uygulanacağını sorun.
*Azaltma yöntemlerine bakın.
İlk hedefler olarak en büyük metan yayıcıları seçmek mantıklı. Özellikle umut vadeden bir odak noktası, ulusal düzeyde sahip olunan büyük petrol şirketleri olacaktır.
Metan emisyonları sadece çıkarma noktasında meydana gelmez. Tedarik zincirinin tamamında giderek daha fazla emisyona odaklanılıyor.
Metan emisyonları tarım, havacılık, deniz taşımacılığı ve diğer sektörlerden kaynaklanmaktadır.
Özellikle tarımsal üretim, esas olarak pirinç yetiştiriciliğinden (su basmış çeltiklerdeki bakteriler tarafından salınan) ve sığır yetiştiriciliğinden kaynaklanan önemli bir metan kaynağıdır. Sadece çiftlik düzeyinde değil, aynı zamanda hammaddeleri kullanan şirketlerde de azaltımların neler yapılabileceğine dair sorular soruluyor.
Çözümlerle ilgili en son araştırmaları takip etmek, metan hakkında haber yazmak için gerekli bir detaydır. Yeni fikirler hızla test ediliyor. Bilimi takip etmek, potansiyel olarak sorulacak soruları zamanında sormak harekete geçirecektir.
Ülkeleri Metan Emisyonlarından Sorumlu Tutmak
Kasım 2021’de İskoçya’nın Glasgow kentinde yapılan BM iklim değişikliği zirvesinden (COP26) önce birçok ülke metan emisyonlarını azaltma sözü verdi.
Araştırma/haber fikirleri:
*Ulusal azaltma seviyeleri nasıl yapılıyor ve neden mevcut yöntem seçilmiş?
*Hedefler nasıl gerçekleştirilecek ve doğrulanacak?
Benzer emisyon taahhütlerine ilişkin bilgiler, bireysel ulusal hükümetler tarafından sunulan BM’nin Ulusal Olarak Belirlenmiş Katkı (NDC’ler) raporlarında bulunabilir. NDC’ler, BM’nin NDC Sicilinde yayınlanır. UNFCCC ayrıca NDC sentez raporları hazırlar. (Burada Ekim 2021 sürümüne bakın.)
Bazı ülkeler bu raporlarda ulusal emisyon verilerini açıklamaktadır.
Küresel Metan Taahhüdü‘nün 111 imzacısı, 2030 yılına kadar 2020 seviyelerine göre %30’luk bir küresel hedef üzerinde anlaştılar. Ancak taahhüdün imzalanması, tek tek ülkeleri belirli hedeflere bağlamaz.
Planların eleştirileri için en iyi kaynaklar muhtemelen yerel/bölgesel çevre grupları, bilim insanları, iş dünyası ve siyasi aktörler olacaktır.
Emisyonların ölçümü kritik bir başlangıç noktası olduğu için muhabirler emisyonları tahmin etmek için kullanılan metodolojiyi inceleyebilirler.
Eyaletler ve şehirler gibi alt-ulusal yetki alanları da net sıfır taahhütte bulunuyor.
Maryland Üniversitesi gazetecilik lisansüstü okulunun direktörü olan eski muhabir Rafael Lorente, “Metan gazı emisyonlarının gezegenimiz için kritik bir anda iklim değişikliğini hızlandıran büyük bir sorun olduğuna şüphe yok” dedi. “Gazetecilerin sorumluluğu bu konuyu ikna edici bir şekilde anlatmaktır.”
Ek Kaynaklar
İklim Değişikliği: GIJN’nin Metan Araştırma Rehberi (tam rehber)
İklim Değişikliğini Araştırmak İçin Yeni Veri Araçları ve İpuçları
Çevre Suçları ve İklim Değişikliğinin Araştırılması
Toby McIntosh
GIJN’nin Kaynak Merkezi’nde kıdemli danışmandır. 39 yıldır Washington’da Bloomberg BNA’da çalıştı. Dünya çapında FOI politikaları hakkında yazdığı FreedomInfo.org‘un (2010-2017) eski editörüdür ve uluslararası FOI savunucuları ağı olan FOIANet’in yönetim kurulunda görev yapmaktadır.