AraçData JournalismVeri Gazeteciliği

Al Jazeera’dan Mohammed Haddad ile En Sevdiğim Araçlar!

Gijn
Kareem Chehayeb

Gazetecilerin en sevdiği araçlarla ilgili dizimiz için, Al Jazeera’nin etkileşim bölümü ekibi AJLabs’ı yöneten Mohammed Haddad ile konuştuk.

2011 yılında Mısır ayaklanmasının başlangıcında Doha merkezli olan AJlabs’a katılan Filistin-Güney Afrikalı veri gazetecisi Mohammed Haddad  on yıldır çalışıyor. Haddad’ın ödüllü ekibi mütevazı – sadece iki personel var; biri  görsel hikaye anlatıcısı, diğeri veri gazetecisi – sık sık bağımsız gazetecilerle de çalışıyorlar. Bu yıl ekibi ikiye katlamayı planlayan Haddad, sıklıkla panellere katılıyor ve veri gazeteciliği konusunda uluslararası eğitimler veriyor.

Dijital araçlar, büyük ölçüde sosyal medya aracılığıyla habere erişimde, paylaşımının artamasında önemli bir rol oynayabileceğini söylüyor.

Haddad, “Şu anda derinlemesine olmak istediğimiz bir durumdayız, ancak sosyal medya dostu içerikler oluşturmamız gerekiyor” dedi. “Bu araçlar artık onsuz yaşayamayacağınız gazetecilik alet kutusunun bir parçası haline geliyor.”

“Konuları derinlemesine görmemiz gereken bir durumdayız, ancak sosyal medya dostu içerikler de oluşturmamız gerekiyor. Kullandığımız araçlar olmadan yapamıyoruz artık, gazeteciliğin bir parçası bu araçlar artık.” diyor.

 

RStudio, Tidyverse

RStudio, istatistiksel analiz ve görselleştirme için yaygın olarak kullanılan ücretsiz, açık kaynak R programlama dili.  Haddad, R’yi daha kolay ve daha erişilebilir hale getirmek için bir dizi şablon kullanan bir arayüz olan Tidyverse’i kullanıyor. Haddad, R programlama dilini dört yıldır kullanıyor,

Mohammed Haddad
Mohammed Haddad

veri gazeteciliği çalışmalarının önemli bir parçası olduğunu belirtiyor. “Eğer [hikaye] analiz edilmesi gereken verileri içeriyorsa, R programlamaya, özellikle RStudio’ya gidiyorum,” diyor.

El Cezire’nin koronavirüs salgınıyla ilgili haberleri için her iki aracı da kullanıyor. Haddad, “Johns Hopkins Üniversitesi verilerini anında kullanıyoruz.” dedi. “Verileri her gün güncelliyorlar, biz de bunu veri görselleştirmeye dahil ediyoruz.”  Üniversitenin, COVID-19 ile ilgili küresel istatistikler için bir veri merkezi haline gelen Coronavirus Kaynak Merkezi’nden veri toplayan ve çalıştıran bir komut dosyası kullanan Haddad, verileri filtrelemek ve haritalarda kullanmak için R’yi kullanıyor. “Yeniden biçimlendirebilir, zamana göre düzenleyebilirsiniz. Gerçekten bir şeyleri analiz etmenin, görselleştirmenin  çok verimli bir yolu. ”

 

Mapbox

Haritalar, veri haberciliğinde önemli bir bileşen haline geldi ve El  Cezire, haritaları etkin kullanan haber merkezlerinden biri.  Haddad, “Çoğu haber kuruluşu gibi biz de haritalamayı çok kullanıyoruz ve Mapbox son 18 aydır kullandığımız bir araç” diyor.

Mapbox, ücretsiz açık kaynak bir araç ancak 25.000 kullanıcıya ulaştıktan sonra aylık kullanıma dayalı  ölçeklendirmeye göre bir fiyat belirleniyor. Ücretsiz” bir hizmet – hem gazetecilik hem de diğer alanlarda çeşitli platformlar tarafından kullanılmakta. Haddad bunu görsel hikaye anlatımına ek bir boyut katmak için kullanıyor.

Hindistan ile Çin arasındaki gerilimler ve tartışmalı sınır bölgelerinde nasıl sürdüğüne yönelik haberlere yönelik  El Cezire’ye  atıfta bulunarak, “Coğrafyayı anladıktan sonra, bazı bölgelerin ne kadar stratejik olduğunu görmeye başlıyorsunuz,” diye açıklıyor. Mapbox ve “kaydırmalı anlatın” şablonunun kullanıldığı bu özel hikaye, okuyucuları 3B modelleme, görselleştirilmiş veriler, fotoğraflar ve videolar ile sınırların ötesinde bir yolculuğa çıkarıyor ve bölgenin sınırlar ve bölgeler üzerindeki savaş tarihini ortaya çıkaran bir hikaye anlatmaya olanak sağlıyor.

“Coğrafyayı bir yolculuk olarak kullanıyoruz ve sosyal medya kitlesinin bu olayları anlamasına yardımcı olmak için gerektiğinde infografikler oluşturuyoruz” diyor.

 

Web Stories by AMP

AMP (Hızlandırılmış Mobil Resimler) ve WebStorie özelliği, özellikle sosyal medya kanalları aracılığıyla mobil cihaz kullanılarak artan miktarda materyalin olduğu  durumlarda önemli bir araç. “Bizim için veri hikayeleri her zaman insan odaklı. İnsanlar nasıl etkilenir? Onların hikayesi nedir? ” diyor Haddad. Bu bir mobil deneyim için oluşturuldu; kullanımı kolay ve veriye dayalı. ”

Açık kaynaklı ve ücretsiz bir hizmet olan Web Stories, Al Jazeera’nin ABD’deki polis şiddetinin siyah kurbanları hakkındaki “Adlarını Bil” adlı hikayesini oluşturmak için kullanıldı.

“Mapping Police Violence” [halka açık olan] web sitesindeki verileri kullandık. ABD’de polis tarafından öldürülenlere yönelik bir veri tabanı var ” diyor Haddad. “Tüm veritabanını bir Excel dosyası olarak indirdik, bunu R’de çalıştık ve vakaları ve koşulları filtreledik.” Ardından, bir illüstratörle ve ABD’deki editörlerlere danışarak, George Floyd ve Breonna Taylor gibi bir düzineden fazla kurbanın hikayesini detaylandıran çalışma oluşturduk.

 

Nivo

Açık kaynaklı ve ücretsiz olan Nivo, Haddad’ın veri görselleştirme için kullandığı birkaç araçtan biri. “Daha karmaşık veri setleri olduğunda   her yerde kullanabileceğimiz bir araç.  “Ülkem BM’de Nasıl Oy Verdi?” örnek çalışmalardan biri.  El Cezire ekibinin 1946’dan 2018’e kadar 6.000’den fazla Birleşmiş Milletler Genel Kurulu oylarını analiz ettiğine yer veriliyor.

Haddad, “Ülkelerin BM’de nasıl oy kullandığını ve nasıl geliştiğini anlamak istedik” dedi. “İsrail-Filistin çatışması, nükleer silahlar, insan hakları, ekonomik kalkınma konusunda nasıl oy kullandı?”

Nivo ile yaratılan hikaye, bölgeye ve on yıla göre ayrılan konuyla büyük bir etkileşim sundu; BM üye devletlerinin çok çeşitli konularda üstlendikleri farklı pozisyonları ortaya çıkardı. İnsan hakları gibi Meclis’te en çok tartışılan ve bahsedilen konuları ortaya çıkarmak için daha fazla sınıflandırma şansı oldu.

 

Chartbeat

Chartbeat, Haddad’ın haber odaları ve gazeteciler için önemli olabileceğini söylediği özelliklere sahip, kaydırma özelliği (okuyucuların bir sayfayı ne kadar aşağı kaydırdığı) gibi veri noktalarını ortaya çıkaran ve analitiği gerçek zamanlı olarak sunan bir analiz aracı.

Veri muhabirleri genellikle “kullanıcılarımızın tüketim alışkanlıklarını anlamaya çalışmasalar da bile, Haddad; bu tür bilgilerin önemli ve açıklayıcı olabileceğini söylüyor. Örneğin, BM oylama öyküsünde, “Gazeteciler çok yoğun olduğunu içeriğin belirttiler ancak  analizler, birçok insanın altı dakika veya daha fazla süre haberin içinde kaldığını gördüm.” dedi. Haddad, çoğu hikayenin yaklaşık üç dakikalık bir etkileşim süresine sahip.

Analizler, Haddad ve AJLabs’taki ekibinin hikayelerinin etkisini ve güncelliğini ölçmesi için çok önemli. Haddad, “Ne zaman bir hikaye yayınlasak, yayınlandıktan sonra yaptığım ilk şey Chartbeat’i açıp haber kaynakları ve farklı insanlar tarafından sosyal medyada nasıl  paylaşıldığını takip ediyorum,” diyor.  “Gazete yayıncıları, gazete satışlarını ölçüt olarak alarak hissettiklerini yayınlardı. Bizim durumumuzda, kitlenizin nasıl etkileşim kurduğunu görmek için gerçek zamanlı olarak saniyede bir güncellemeler kullanıyoruz.”
Chartbeat ücretli bir hizmettir.

Sıradaki ne?

Haddad ve ekibi, Aralık 2010’da Orta Doğu ve Kuzey Afrika’da başlayan ve bölgeyi kasıp kavuran Arap Baharı dizisi olan Arap Baharı‘nı anma töreni düzenledi. Olayları ortaya çıktıkça belgelemek için Twitter’ı kullandılar – anekdotsal belleğe büyük ölçüde güvenmek zorunda kalmaya kıyasla veri tabanlı bir yaklaşım geliştirdiler.

“Gazeteciler olarak bizim görevimiz insanları bilgilendirmek, hikayenin tüm bölümlerinden habersizsek, okuyucularımıza kötü hizmet etmiş oluruz.”



Kareem Chehayeb
 Lübnan, Beyrut’ta bir gazeteci ve araştırmacıdır. Bağımsız medya kuruluşu için yazıyor. Bunlar  The Public Source  , https://www.kareemchehayeb.me/published-articles, The New York Times, Middle East Eye ve Business Insider.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

*