1921’den günümüze resmi arşiv kaynağı

Araştırmacı gazeteciler, veri gazetecileri için önemli bir yerel veri ve arşiv kaynağı Resmi Gazete, 1921’den günümüze pekçok karara, kanuna, ihaleye, mevzuata  ve fazlasına erişimi sağlıyor. 

Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğünce yayımlanan Resmi Gazete 1921’den günümüze devletin yayın oranı olarak birçok resmi işlemin geçerliliğinin bağlandığı gazetedir.

Resmi Gazete İnternet Sitesi ücretsiz, abonelik şartı aranmaksızın hizmet veriyor.  Resmi Gazete ilk sayısının yayımlandığı 7/2/1921 tarihinden itibaren tüm sayılarına siteden erişilebiliyor.

Resmi Gazete’nin içeriği 22/6/1927 tarihli ve 5335 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konuluyor.Resmi Gazete’ “Kanunlar, tefsirler, Büyük Millet Meclisi kararları, nizamnameler, kararnameler, talimatnameler, Şürayı Devlet kararları, Vekaletlerin tebligat ve tahriratı umumiyeleri, resmi mukavelename ve ilanlar” yer alıyor.

Resmi Gazete’nin  dağıtımı hala  abonelere posta yolu ile gönderildiği gibi Başbakanlık Basımevi’nden de isteyen herkese satılıyor.  Ayrıca yurtiçi ve yurtdışından en az bir yıl süreli olmak üzere Resmi Gazete’ye abone olunabiliyor.

 

Arşivin Büyük Bölümü 2000 yılında Makine Okunabilir Oldu

27/6/2000 tarihinden itibaren çıkan Resmi Gazetelerin metinleri, İnternet üzerinden de günlük olarak yayımlanmaya başlandı. Yapılan çalışmalar sonucunda 2011 yılında, ilk sayısının yayımlandığı 7/2/1921’den itibaren tüm Resmi Gazete sayılarına sitede erişimi mümkün hale getirildi.

 

Nasıl Kullanılır?

“Bugün, Kelime Arama,  Gelişmiş Arama, Arşiv-Fihrist-Düstur, Son Mükerrer, Mükerrer Arşivi” bölümlerinden yararlanılarak  belge, karar, devlet kararları, tebligatlar, ihale bilgileri ve fazlasına erişilebilir.

Yargı İlanları, Artırma, Eksiltme ve İhale İlanları, Çeşitli İlanlar, Kurlar ve Senet Değerleri, Resmi Gazete ile İlgili Bilgiler ana sayfada açılan bölümde aşağıdaki menülerden biri tıklanarak erişilebilir.

 

Uygulama

1920’den günümüze  yer alan kanunların arşivinin taranması. 14 bin 878 arşivin yer aldığı yer alıyor.

Resmi Gazete sitesi üzerinden Mevzuat Bilgi Sistemi (e-Mevzuat) sitesine de erişebiliyorsunuz.

 

Resmi Gazete’de yer alan geniş tarihçe ise şöyle:

Ülkemizde Devletin yayın organı olan ve ve birçok resmî işlemin geçerliliğinin bağlandığı Resmi Gazetenin kökeni, Sultan II. Mahmut döneminde Tarihçi Esat Efendi’nin yönetiminde 11 Kasım 1831 tarihinden itibaren haftada bir yayımlanmaya başlanan “Takvim-i Vekayi” gazetesine dayanmaktadır.

Yeni Devletin Resmi Gazetesi ise, İstiklal Savaşı’nı yürütmek üzere Ankara’da toplanan Büyük Millet Meclisi tarafından 7/10/1920’de tesis edilmiştir. Halen Resmi Gazetelerin ilk sayfasında görülen bu tarih Resmi Gazete’nin kuruluş tarihi olup, 1 inci sayı kuruluştan dört ay sonra, Meclis’in 263 sayılı Kararnamesi ile 7/2/1921 günü “Cerîde-i Resmiyye” adıyla yayımlanmıştır.

Gazetenin ismi 10/9/1923 tarihli 22 nci sayıda “Resmî Cerîde” olarak, 17/12/1927 tarihli 763 üncü sayıda ise “T.C. Resmî Gazete” olarak değiştirilmiş ve bugüne kadar aynı isimle yayımlanmaya devam edilmiştir.

Resmi Gazete ilk sayıdan 16 ncı sayıya kadar haftada bir; 16, 17 ve 18 inci sayılar iki haftada bir; 19, 20 ve 21 inci sayılar ise yine haftada bir pazartesi günleri yayımlanmıştır. Resmi Gazetenin 18/7/1921 tarihli 21 inci sayısı ile 10/9/1923 tarihli 22 nci sayısı arasında, gerçekleşen savaşlar nedeniyle, iki yılı aşkın bir süre geçmiştir. Bu süreçte kabul edilen 134 ilâ 338 numaralı kanunlar Resmi Gazetede yayımlanmadan yürürlüğe girmiştir.

1923 yılı Eylül ayında yayımlanan altı adet Resmi Gazete sayısında “Gayr-ı Resmî Kısım”a yer verildiği görülmektedir. Bu kısımda Gazi Mustafa Kemal Paşa ve diğer bazı devlet adamlarımızın dünyadaki gelişmelerle ilgili düşünceleri ile bazı Avrupalı gazeteci ve devlet adamlarının makaleleri yayımlanmıştır.

Gayr-ı resmî kısma resmî kısımdan ayrı numara verilmiş olup halkın dış gelişmeler hakkında bilgilendirilmesi için çalışılmıştır.

22 nci sayıyla birlikte Resmi Gazetenin ilk sayfasına “Haftada üç defa neşrolunur.” ibaresi konulmuş olmakla beraber, bu düzen 22 ilâ 42 nci sayılar arasında devam etmiş, bundan sonra yayım zamanlarında düzensizlikler meydana gelmiştir.

Örneğin 42 nci sayı ile 43 üncü sayı arasında bir hafta; 43 üncü sayı ile 44 üncü sayı arasında dört gün; 44, 45 ve 46 ncı sayılar arasında yine birer haftalık boşluklar olduğu, 1924 yılı Nisan ve Mayıs aylarında ikişer, aynı yılın Haziran, Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarında ise birer kez Resmi Gazete yayımlandığı görülmektedir. 7 Haziran 1925 tarihli 110 uncu sayıdan itibaren ise Resmi Gazete ayda ortalama yirmi sayı yayımlanır hale gelmiştir.

1/11/1928 tarihli ve 1353 sayılı Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkında Kanunun yürürlüğe girmesiyle, 1/12/1928 tarihli 1054 üncü sayıdan itibaren Resmi Gazete bugün kullandığımız yeni alfabeyle basılmaya başlanmıştır.

Resmi Gazete’nin Sureti Neşir ve Muamelatının Tarzı İcrasına Dair Yönetmelik uyarınca 1929 yılından itibaren ulusal bayramlar, genel tatil günleri ve pazar günleri haricinde Resmi Gazete’nin her gün düzenli yayımına başlanmıştır.

Bu Yönetmelikte 9/5/1970 tarihinde yapılan değişiklikle, pazar günleri de Resmi Gazete yayımına başlanmıştır. O zamandan beri Resmi Gazete ulusal bayram ve genel tatiller haricinde, pazar günleri de dahil olmak üzere her gün yayınlanmaktadır.

18/5/2009 tarihinde yapılan değişiklikle, hizmetin gerektirdiği hallerde ulusal bayram ve genel tatil günlerinde de Resmi Gazetenin yayımlanması mümkün hale gelmiştir.

Zorunlu ve acil durumlarda, aynı sayıyı taşımak kaydıyla “Mükerrer” şerhi verilerek aynı gün içinde birden fazla Resmi Gazete yayımlanabilmektedir.

*Resmi Gazete’den yararlanılarak oluşturulmuştur.