OHO 2015| Yurttaş Habercilik ve Veri Haberciliği Konuşuldu

Fotoğraf: Eylem Yanardağoğlu -Pınar Dağ

---

 

Haber: Faruk Aydıner/ Cibali
Dağ Medya Stajyeri /BAU İletişim Fakültesi Öğrencisi

---

 

Okuldan Haber Odasına (OHO)’nun yarın son günü.  26 Temmuz – 31 Temmuz tarihleri arasında düzenlenen programa Türkiye ve Kuzey Kıbrıs’tan 27 üniversitenin iletişim fakültesinden 28 gazeteci adayı ile sürüyor.

Programın açılışında İPS İletişim Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı ve Bianet proje danışmanı Nadire Mater, Bianet Genel Yayın Yönetmeni Haluk Kalafat ve Kadir Has Üniversitesi İletişim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Sevda Alankuş’un konuşmaları ile başladı.

IPS İletişim Vakfı tarafından bu yıl dokuzuncu kez düzenlenen, Kadir Has Üniversitesi salon ve laboratuvarlarında gerçekleştirilen Okuldan Haber Odasına (OHO) programı  yarın  sona eriyor.

OHO’nun dördüncü gününde Kadir Has Üniversitesi İletişim Fakültesi öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Eylem Yanardaroğlu sosyal medya ve mobil habercilik ve gazeteci Pınar Dağ veri gazeteciliği hakkında bilgi verdi.

Program çerçevesinde öğrenciler, içerisinde Özgür Gündem Gazetesi, Hakikat Adalet Hafıza Merkezi, Sulukule Sanat Atölyesi ve Bianet gibi medya ve hak kuruluşlarına ziyaretler sürüyor.

Programın amacı öğrencilerin haber yapma pratiğinin geliştirilmesi ve yayınlanma olanağı bulması seçildi. Kadir Has Üniversitesi Dekanı Prof. Dr. Sevda Alankuş bu yıl ki ana temanın hak odaklı habercilik ve barış gazeteciliği olduğunu söyledi.

OHO’nun ilk günü The Economist Türkiye Temsilcisi Amberin Zaman programa katıldı. Hürriyet Web Yayınları Genel Yayın Yönetmeni Bülent Mumay konuşmacılar arasındadır.

Yanardağoğlu: Artık insanlar web sitesinde haber takip etmiyor. Uygulamaları kullanıyor

29 Temmuz tarihli bugünkü programın Konuşmacılarından Eylem Yanardağoğlu; ‘Artık insanlar web sitesinde haber takip etmiyor. Uygulamaları kullanıyor’ dedi. Artık haberin nasıl yazıldığından çok habere bir bitin olarak bakılmalı diyen Yanardağoğlu haberde içerik üretimi olarak kullanıcı dostu ve mobil olması en temel meseleler dedi. Yurttaş gazeteciliğinin zaten var olduğunu söyleyen Yanardağoğlu İnternet’le işlevselliğinin arttığını belirtti. Yurttaş Gazeteciliği ilk kez 1976 yılında The New York Times tarafından kullanılmış. Türkiye’de yurttaş gazeteciliği gezi ile başlamadı ama patlama yaşadı diyen Yanardağoğlu Yurttaş gazeteci örneği olarak dokuz8 Haber, Ötekilerin Postası(2012’de açıldı.) ve 140 Journos’u verdi.

Yurttaş Gazeteciliği iki form olarak ayıran Yanardağoğlu Gazeteci olmayan kişilerin ana akım medyaya yaptıklar katkı veya profesyonel olmasa da gazeteci gibi blog gibi çevrimiçi araçları kullanan kişilerin yaptığı çalışmalar diye açıkladı.

Yanardağoğlu ayrıca yurttaş gazeteciliğinin değiştirdiği meseleleri şöyle açıkladı: Gazetecilerin ulaşamadığı noktalardan haber akışı, çeşitli bakış açıları, katılımcı demokrasi, aşağıdan yukarı örgütlenen habercilik, doğrulanmamış bilgi bombardımanı ve etik kurallarının zorlanması.

Dağ: Türkiye’de teknik sebeplerden dolayı veriye erişimde zorluklar var

İkinci konuşmacı Dağ Medya’dan Pınar Dağ idi. Gazetecinin araç sayısının artması ile bu alanın genişlediğini kaydeden Dağ, veri haberciliği için kullanılabilecek araçları anlatarak veri haberciliği örneklerini gösterdi. Veri gazeteciliğinden bahseden Pınar Dağ veri gazeteciliğini şöyle tanımladı; ‘veri gazeteciliği nedir? Çok basit anlamıyla Dünyada böyle tanımlıyor, kitabında da böyle yazıyor! Basit anlamıyla veriyle habercilik yapmak, veriyi haberin bir kaynağı olarak daha işlevsel şekilde kullanmak, haberi olabilecek en iyi şekilde sunmak.’

Çevrimiçi açık araçların sağladığı kolaylıkları söyleyen Dağ ayrıca Türkiye’de teknik sebepler ile açık veri sorunu yaşandığını söyledi. ‘’Veri aslında her zaman haberin içindeydi’’ diyen Dağ veri gazeteciliği etkileşimli harita, sembol gibi olanaklarla görselliği arttırarak daha etkili oluyor dedi.

Pinar Dag Oho ‘da konusuyor, @DagmedyaVeri @pinardag #ddj #vg pic.twitter.com/0QfUEoy97I

— Faruk Aydiner (@FarukAydiner1) July 29, 2015

‘5N1K’ gazetecilik kuralının veri gazeteciliği ile değişime uğradığını belirten Dağ; Veri gazeteciliğinin ‘Ne’ sorusunu portre ‘Nasıl’ sorusunu çizelge ‘Nerede’ sorusunu harita ve ‘Ne Zaman’ sorusunu tarih cetveli ile anlattığını söyledi.

“Veri gazeteciliğinde temel nokta kaynak ve bunu doğrulama”

Veri gazeteciliğinde temel noktanın kaynak ve bunu doğrulama olduğunun altını çizdi. Dağ veri gazeteciliği araçlarını ve örnek projeleri anlatırken ‘Nereden Başlamalı’ sorusunu şöyle yanıtladı: Düzenli kaynak okuma, Twitter’da etiket takibi (#ddj, #vg), excelde vakit geçirme, temel istatistik öğrenme ve düzenli olarak örnek proje inceleme önerileri yer aldı. Sunuma için tıklayınız

Program Bahçeşehir Üniversitesi’nde n Mahmut Çınar ve İzmir Ekonomi Üniversite’sinden Alper Gedik, Burak Doğu möderatörlüklerindeki haber atölyesiyle program son buldu.

---

 

Pınar Dağ kimdir?
Dağ Medya ve www.verigazeteciligi.com kurucu üyesi, Kadir Has Üniversitesi İletişim Fakültesi Yeni Medya Bölümü’nde veri gazeteciliği dersleri veriyor, San Francisco merkezli Grassroots araştırma kurumunda iş verileri üzerine araştırmacı olarak görev yapıyor. Britanya’da London School of Journalism’de gazetecilik okudu, John Hopkins Üniversitesi’nde Veri Bilimi (Data Science) üzerine eğitim aldı. 2012’den bu yana veri gazeteciliği (Data Journalism) alanında atölyeler düzenliyor. 13 dile çevrilen açık kaynak Veri Gazeteciliği El Kitabını (Data Journalism Handbook) gönüllü çevirmen ekibiyle Türkçeye kazandırdı. Düzenli olarak güncellenen İşçi Ölümleri Açık Veritabanı projesi, Global Editors Network’ün (GEN)  üç yıldır düzenlediği 2015 Veri Gazeteciliği Ödülleri yarışmasında açık veri kategorisinde final projeleri arasında yer aldı.
Eylem Yanardağoğlu kimdir?
Kadir Has Üniversitesi Yeni Medya Bölümü öğretim üyesi (Yrd. Doç. Dr.). Ankara Üniversitesi Gazetecilik Bölümü mezunu. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyoloji Bölümü ve Londra City University Gazecilik bölümünden iki ayrı yüksek lisans derecesi aldı. Doktorasını 2008’de Londra City University Sosyoloji Bölümü’nde tamamladı. Vatandaşlık- medya ilişkisi ve uluslararası iletişim alanlarında çalışıyor.