AVVG’nin Düzenlediği I. Ulusal Açık Veri Konferansı Sona Erdi
2015 Aralık ayında 7 kişi tarafından kurulan Açık Veri ve Veri Gazeteciliği Derneği’nin Açık Veri ve Veri Okuryazarlığı projesi kapsamında gerçekleştirdiği ı.Ulusal Açık Veri konferansı 10 haftalık çevrim içi eğitimler, 3 günlük veri kampının sonunda 25 Eylül 2016’da Antalya Porto Bello Otel’de 50 katılımcı, 5 konuşmacının katılımıyla gerçekleşti.
Antalya
25 Eylül 2016
Konferans derneğin yönetim kurulu başkan yardımcısı Merve Kartal‘ın dernek tanıtım sunumu, derneğin animasyon videosunun izlenmesi,dernek yönetim kurulu başkanı Pınar Dağ‘ın 10 hafta boyunca yürütülen çevrim içi açık veri ve veri okuryazarlığı eğitimlerinin verileri ve eğitim başarı geri bildirimlerinin katılımcılarla paylaşılması ile başladı.
Açılışın ardından konferansın ilk konuşmacısı akademisyen Vehbi Aytekin Sanalan, verilerden üstü kapalı, çok net olmayan, önceden bilinmeyen ancak potansiyel olarak kullanışlı bilgi ve örüntülerin çıkarılması olarak tanımladığı metin madenciliği hakkında sunum yaptı.
Sanalan, metin madenciliğinin önemine, verinin artışı ile olan ilişkisine, teknik yönlerine, kullanım alanlarının iş dünyası(BI), akademik araştırmalar, istihbarat ve basın-yayın olduğundan bahsederek R ile yaptığı örnek uygulamalara yer verdi.
Sunum özetinde Sanalan şu açıklamara yer veriyor: “Dünyada elde edilen bilgi miktarı soluk kesici bir şekilde artmaktadır. Yayınlanan eserler yanında sosyal medya kullanıcılarının girdileri, insanlığın sahip olduğu bilgi miktarını exabayt mertebesinde büyüklüklere taşımıştır. Bu artış, her geçen gün hızını artırmaktadır. Bilginin bu baş döndürücü hızla artışından birey nasıl faydalanmalıdır? Büyük miktarlarda veriyi, özellikle ağırlıklı olarak hipermetin olarak ortaya çıkan veriyi nasıl analiz edip, yorumlayarak hayatını kolaylaştıracak kararlar alacaktır? Metin madenciliği teknolojileri bu sorulara çeşitli cevaplar verebilmektedir. En basit tanımıyla metin madenciliği, Verilerden üstü kapalı, çok net olmayan, önceden bilinmeyen ancak potansiyel olarak kullanışlı bilgi ve örüntülerin çıkarılması olarak tanımlanmaktadır. Metin analizi olarak da bilinen metin madenciliği, temelde doğal dil işleme (NLP) ve metin analitiği olarak iki başat teknik kullanır. Bu çerçevede tema analizi, kümeleme analizi, metinlerin duygusal analizleri v.b. çalışmalar ile büyük miktarda metin verisinin analizini ve sonuç çıkarılmasını mümkün kılar. Metin madenciğili ortaya çıktığı ilk zamanlardan beri iş dünyası, akademik araştırmalar, istihbarat, basın-yayın gibi pek çok alanda kullanılmaktadır.”
Konferansın devamında akademisyen İnan Utku Türkmen, Stratejik Planlama ve veri odaklı karar süreçlerinde veri bilimi uygulamaları: Kolej Komünitesi Projesi örneğini paylaştı. Türkmen, projenin bağlam ve arka planını, kominite veri projesini paylaşarak, projenin kalkınma planını büyüme aşamalarına yer verdi.
Veri bilimi çalışmalarının önemine dikkat çekilen sunumda, TED Üniversitesinin şehir üniversitesi olma vizyonu ve yeni stratejik plan perspektifi doğrultusunda, yakın zamanda kurulması planlanan Veri Bilimi ve Akıllı Şehirler Merkezi’nin ilk projelerinden olması düşünülen Kolej Komünitesi Projesi örneği üzerinden veri bilimi istatistik ayrımı, Türkiye’de açık veri kaynakları ve erişimi, ölçeklenebilir ve özelleştirilebilir veri hattı oluşturulması, veri görselleştimesi örnekleri ve genel olarak veri bilimi uygulamaları konularına yer verildi.
Konferansın devamında Prof.Dr. Mutlu Binark , “Sosyal Bilim Araştırmalarında Türkiye’de veri etiği politikası: sosyal medya ortamlarında veri toplanması” hakkında yürütmekte oldukları araştırma hakkında paylaşımlarda bulundu.
Araştırmanın özeti ile ilgili Binark “Son zamanlarda Türkiye’de sosyal bilim araştırmalarında sosyal medya ortamları üzerine yapılan araştırmalar, özellikle bu ortamlardan kullanıcıların arayüzeydeki içerik üretimlerinin çeşitli uygulamalarla toplanmakta, veriler çeşitli şekillerde haritalanmakta, nitel veya nicel yöntemlerle analiz edilmektedir. Sosyal medya ortamlarında araştırma etiği konusu üzerine başta Association of Internet Researchers’ın, İskandinav ülkelerindeki Etik Kurulların çeşitli çalışma ve önerileri bulunmaktadır. Son yıllarda gelişen ve Türkiye’de de uygulamaları görülen veri haberciliği olgusu da, yine İnternet ortamındaki özellikle açık verilerden ve bağlı verilerden faydalanılarak yapılmaktadır. “
“Tüm bu araştırmalarda verinin toplanması ve kullanılmasında bazı etik sorunlar ortaya çıkmaktadır: “SOSYAL BİLİM ARAŞTIRMALARINDA TÜRKİYE’DE VERİ ETİĞİ POLİTİKASI: SOSYAL MEDYA ORTAMLARINDAN VERİ TOPLANMASI” adlı çalışma kapsamında Türkiye’de sosyal bilim araştırmalarında bir veri etiği politikasının olup olmadığı, sosyal medya uygulamalarından verinin toplanması konusunda ele alınacaktır. Sosyal medya ortamlarında veri toplanması ve veri etiği konusunda ilk olarak Türkiye’de konuyla ilgili kurumsal aktörlerin, konuyla ilgili uzmanların ve veri haberciliği üzerine sahada somut çalışmalar yapan STK’ların varsa ilke metinleri/yönergeleri toplanarak, sorunlar çerçevesinde tematik olarak analiz edilecektir. Daha sonra, bu kurum ve kişilerle Ankara’da bir çalıştay organize edilerek, sorunlar ve olası politika geliştirimi için önerileri toplanacaktır. Son olarak, konuyla ilgili uzmanlar ile derinlemesine görüşmeler yapılarak mevcut durum, sorunlar ve öneriler detaylı olarak serimlenecektir. Araştırmada bu üç aşamadan sonra elde edilen bulgular ışığında, sosyal medya ortamlarında yapılan sosyal bilim araştırmalarında verilerin kullanılması için farklı ilkeler ve öneriler tartışmaya açılacaktır.” yer verdi.
Açık Veri Konferansı’nın dördüncü konuğu Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı’ndan Açık Veri Uzmanı Lejla Sadiku, Açık Veri Hükümetler ve Vatandaşlar Arasındaki İlişkileri Nasıl Dönüştürebilir, Doğu Avrupa ve Orta Asya’dan Örnekler paylaştı.
Sadiku sunumunda açık veri ile sonuç alma kapsamında iki konuya odaklandı. Küresel trendler, spesifik sorunların bazılarının nedenleri ve bu durumda ne yapılabildiğini dijital kapasiteler kapsamında yer vererek tam erişim ve erişimin güçlendirmesi hakkında konuştu. Açık veri ile bölgesel olarak değişimlerin nasıl yaşandığına yer verdi.
Devamında Lejla Sadiku, kodlamada, ülkelerin kullandığı modellerin mevcut olduğunu, örneğin: açık veri politikaları, bilgi mevzuatına erişim ya da Özbekistan gibi daha kapsamlı e-devlet ajandasının bir bölümüne dikkat çekerek, üç yıldır düzenlenen Uluslararası Açık Veri Konferansı‘na (IODC) Yaklaşık 13 ülkenin katıldığını açıkladı.
Konferansın devamında Evreka – Akıllı Atık Toplama Çözümleri ve benzer akıllı şehir uygulamaları projesinin CEO ve kurucusu Umutcan Duman, açık veri konusuna işlenmiş verinin değeri üzerinden finansal kar sağlamayı amaçlamış bir şirket tarafından nasıl bakıldığını anlatarak ve fikir paylaşımında bulundu.
Duman, Evreka Yazılım olarak geliştirildiğini Evreka Core akıllı atık toplama çözümlerinden ve süreçlerinden bahsetti. Akıllı atık toplama sürecinde aslında kaç paydaş olduğunu ve hangi dataların kullanıldığını tartışmayı, “açık olsun” deline datanın hangi yönde hareket ettiği üzerinde durarak, interaktif süreçlerde geçirilen zamana bağlı olarak şehirlerde hangi verilerin olduğunu ve bu verilerle neler yapılabileceği üzerine paylaşımda bulundu.
Duman katılımcılarla tartışma yaratmak için şu soruları yöneltti, “Toplanmamış veri açık veri midir? Toplayan o verinin sahibi olur mu?, Verilerimi açık hale getirmeli miyim, neden?, Şehirde sizce hangi datalar var? (toplanan, toplanabilir, farkına varmadığımız, değer yaratılabilir vs.)”
İsteğe Bağlı Final Projelerinin 10 Tanesi Paylaşıldı
E-derslerrin sonucunda isteğe bağlı final projesi üreten 16 katılımcıdan 10’u projelerini sundu. Eğitim, sansür, işsizlik, teknoloji ve ekonomi konularının yer aldığı veri güdümlü projelere konferans öncesi gerçekleşen 22-24 Eylül tarihleri arasında tamamlanan veri kampında geliştirilmesi için destek verildi.
Katılımcılar e-eğitimler ve kamp boyunca öğrendikleri araçları projelerinde kullanma olanağı buldular. Projeleri sunumda yer alan linkleri tıklayarak incelenebilir.
AVVG’nin Yeni Projesi Ulusal Açık Veri Endeksi 2017 Paylaşıldı
I.Ulusal Açık Veri Konferansı‘nın kapanışında Pınar Dağ, AVVG’nin 2017 yılında hayata geçirmeyi planladığı Ulusal Açık Veri Endeksi 2017 projesini paylaştı. Küresel Açık Veri Endeksi‘ne 2013 yılından beridir katkı sağlayarak geliştirdiklerini belirten Dağ, Açık Bilgi Vakfı ile 20 Eylül’de ilk toplantının gerçekleştirildiğini, ikinci toplantının 15 Ekim’de yapılacağını, Kasım ayında ise endeksin Türkçe bölümü için kurulumunun yapılacağı bilgisini verdi.
Endeksin içeriklerinin ise Aralık ayında çevrilmeye başlanacağını, 2017 Ocak ayında ise 81 ilin Büyük Şehir Belediyelerini belirleyerek dernek üyelerinden destek ağı oluşturularak, il sorumlusuna teknik destek eğitimleri verileceğini ve hedefin her yıl Aralık ayı itibari ile Türkiye’nin iller bazında açık veri endeksi karşılaştırmalarını kapsayan raporlarının oluşturulmasını sağlamak olduğuna değindi.
Projenin amacını ise, “Yerelde şeffaflık, belediyelerde farkındalığı arttırmak, belediyeler arasında rekabet yaratmak bir açıdan sistemi kendilerini iyileştirmeleri için düzeltmek , açık Veri kavramını yerleştirmek ve yarattığı ekonomik farkındalığa dikkat çekmek, endeksin bir aktivist araç olarak kullanımını sağlamak, özgün kaynak olmak /raporlama yapmak” açıkladı. Proje ile ilgili detaylı bilgi sunumdan edinebilir.
Konferans, AVVG Derneği Yönetim kurulu üyelerinin, katılımcıların derneğe üye olarak üretilen ve geliştirilen her türlü projede yer alabileceklerinin bilgisini vererek, derneğin iletişim kanallarını paylaşarak sona erdi.
22-25 Veri Kampı& Konferans Program&Sunum&Haber içerikleri
Veri Kampı 1.Gün Programı & Haberi
http://avvg.org.tr/yazilar/86-igun%7C-avvg-veri-kampi-programi-.html
http://www.avvg.org.tr/yazilar/90-veri-kampi-2016-basladi.html
Veri Kampı 2.Gün Programı&Haberi
http://avvg.org.tr/yazilar/87-iigun%7C-avvg-veri-kampi-programi.html
http://www.avvg.org.tr/yazilar/91-veri-kampinda-2-gun-kod-yazimi-ve-veri-gorsellestirme-pratigi-yapildi.html
Veri Kampı 3.Gün Programı&Haberi
http://avvg.org.tr/yazilar/88-liigun%7C-avvg-veri-kampi-programi.html
http://www.avvg.org.tr/yazilar/92-veri-kampi-3gun-katilimcilar-projelerine-odaklandi.html
Açık Veri Konferansı Programı&Haberi
http://www.avvg.org.tr/yazilar/89-iulusal-acik-veri-konferansi-2016.html
http://www.avvg.org.tr/yazilar/95-i-ulusal-acik-veri-konferansi-duzenlendi-.html